Komentarz eksperta | O planowanych zmianach w przepisach dotyczących audytorów

Komentarz eksperta PKF (Ewa Jakubczyk-Cały, Partner Zarządzający, Biegły Rewident), został opublikowany w październiku 2015 r. na łamach dziennika Gazeta Giełdy i Inwestorów „Parkiet”.

Ministerstwo proponuje aby firmy audytorskie płaciły do skarbu państwa opłatę za nadzór w wysokości 7 proc. przychodów z tytuły wykonywania danej czynności (obecnie 1,75 proc.) - czy wg PKF istnieje zagrożenie że wyższe koszty zostaną przerzucone na klientów, czyli na spółki?

Opłata w wysokości 7% przychodów dotyczyć ma wyłącznie firm audytorskich realizujących badania sprawozdań finansowych jednostek zainteresowania publicznego. Zgodnie z uzasadnieniem stanowić to ma równowartość zwrotu do budżetu przejętych od samorządu kosztów kontroli systemów jakości w podmiotach uprawnionych do badania. To bardzo duża opłata – o charakterze podatku obrotowego – analizie powinna więc podlegać zasadność jej wysokości.

Ogólnie rewizji finansowej podlega ok. 26 tys. sprawozdań finansowych, z czego ok. 1,3 tys. – to sprawozdania jednostek zainteresowania publicznego (zmiana definicji JZP spowoduje zmniejszenie ilości JZP).

Nadzór publiczny sprawować będzie bezpośrednią kontrolę nad badaniem ok. 1,3 tys. sprawozdań finansowych w okresie 3-letnim.

Obecnie, z ok. 1700 podmiotów uprawnionych do badania, tylko ok. 100 podmiotów realizuje badania sprawozdań JZP. Czyli na przeprowadzenie kontroli w ok. 30 firmach audytorskich rocznie przeznaczonych będzie 7% przychodów z badania JZP przez wszystkie firmy audytorskie.

Inne relacje opłat występują dla samorządu biegłych rewidentów (nadzór nad badaniem ok. 25 tys. sprawozdań finansowych w średniorocznych okresach kontroli 6 lat) sfinansowane będą musiały być opłatą 1,5%, która wystarczyć ma również na utrzymanie funkcjonowania wszystkich zadań samorządu, w tym postępowań dyscyplinarnych, państwowej komisji egzaminacyjnej, procesów funkcjonowania samorządu i ich zadań.

Wydaje się, że wystąpi niewspółmierność środków przeznaczonych przez podmioty – do samorządu i nadzoru publicznego w stosunku do racjonalnych kosztów zadań, jakie trzeba z tego sfinansować.

Pozostawienie tak małych środków w puli samorządu zawodowego – może stanowić zagrożenie dla sytuacji finansowej samorządu i realizacji ich zadań.

Oczywistym jest natomiast, że „podatek obrotowy” w wysokości 7% - zostanie ujęty jako element kalkulacji ceny za badanie sprawozdań finansowych. Ponadto, nowe regulacje zwiększają zakres procedur, wymagają nowych rozwiązań organizacyjnych w firmach audytorskich. Dostosowanie do nowych rozwiązań jest kosztowne. Zwiększa się również skala ryzyka firmy audytorskiej, w związku z nowymi zasadami odpowiedzialności i zasadą nieuchronności sankcji. Kwoty kar – są bardzo wysokie. Wszystkie te aspekty będą wpływać na kalkulację wynagrodzeń za usługi rewizji finansowej.

Ministerstwo chce wprowadzenie 8-letniego okresu rotacji - czy wg PKF to słuszne rozwiązanie?

Cieszy, że regulacje będą jednolite. Przyjęty przez Ministerstwo Finansów okres 8 lat – uznajemy za akceptowalny okres.

Czyli planowane ograniczenie możliwości współpracy firmy z jej audytorem w obszarach innych niż badanie rocznych sprawozdań finansowych może przeszkadzać spółkom i sprawiać, że nie będą w stanie efektywnie korzystać z pomocy audytorów?

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego określiło wykaz usług, których łączenie z usługą rewizji sprawozdania finansowego jest zakazane wskazując jednocześnie zakres usług, które przy spełnieniu określonych wymogów (w zależności od regulacji implementacyjnych) będą mogły być świadczone oraz usług, które w każdym przypadku uznane są za zakazane.

Ministerstwo przyjęło odwrotną koncepcję, wskazując usługi, które można łączyć z rewizją sprawozdań finansowych, wykluczając wszystkie inne, w tym „nienazwane”.

Jednocześnie, propozycje założeń do regulacji polskich określają zakaz łączenia usług nie tylko w przypadku JZP, ale również w stosunku do mniejszych, niepublicznych jednostek. Spowoduje to, że obecnie realizowana przez biegłych rewidentów rola wsparcia edukacyjnego firm podczas procesów rewizji finansowej zostanie wyeliminowana. Myślę, że ze szkodą dla małych i średnich przedsiębiorców.